Tư duy phản biện Khả năng thu thập và xử lý thông tin Tư duy trực quan: Là khả năng dự đoán các kết quả có thể xảy ra với các hành động. Tư duy phản biện là gì? Định nghĩa tư duy phản biện. Tư duy phản biện, tiếng Anh là Critical Thinking( viết tắt là CT ) là phương pháp nhìn nhận, lập luận và đánh giá vấn đề mang tính thuyết phục nhất. Thuyết phục không phải là tranh cãi thắng thua. Ngoài ra, sinh viên còn được trau dồi năng lực ngoại ngữ và các kỹ năng mềm như tổ chức sự kiện, tổng hợp và phân tích thông tin quốc tế, tư duy phản biện, v.v. Một số môn chuyên ngành tiêu biểu là: Lý luận báo chí quốc tế, Nghệ thuật phát ngôn đối ngoại, Luật Hình thành tư duy phản biện Khuyến khích niềm đam mê học tập suốt đời Trang bị kiến thức đa lĩnh vực bằng tiếng anh Kiến thức các lĩnh vực và môn học được kết nối và bổ trợ lẫn nhau trong suốt chương trình học. Ennis (1989) định nghĩa tư duy phản biện là tư duy lý luận và ph ản xạ, tập trung vào việc Ngô M. Trân , V õ T. H. Anh . HCMCO UJS- Kinh tế v à Qu ản tr ị Ki nh Fast Money. Phản biện không chỉ là một hình thức giao tiếp mà còn là một kĩ năng vô cùng cần thiết trong cuộc sống. Kỹ năng phản biện không chỉ giúp chúng ta hình thành một lối suy nghĩ đa chiều, sâu sắc mà đồng thời còn giúp mỗi lập luận chúng ta đưa ra đều trở nên thuyết phục đối với người nghe. Và không chỉ trong tiếng Việt mà trong tiếng Anh, kỹ năng phản biện cũng là một kỹ năng không kém phần quan trọng so với 4 kỹ năng chính là nghe – nói – đọc – viết. Vậy phản biện trong tiếng Anh là gì? Chắc hẳn có nhiều người chưa biết đến từ đó trong tiếng Anh, chính vì vậy, hôm nay, bài viết sẽ giúp các bạn giải đáp được thắc mắc đó. 1. Counter- Argument Định Nghĩa Counter- Argument là một từ được cấu tạo bởi 2 từ thành phần Counter, được phát âm là / Counter ở trong trường hợp này được hiểu theo nghĩa là phản ứng về một cái gì đó với thái độ hoặc hành động phản đối, hoặc để bảo vệ bản thân chống lại một thứ gì đó. to react to something with an opposing action or opinion, or to defend yourself against something Argument là một danh từ, được phát âm theo 2 cách chính, theo Anh-Anh là / và theo Anh-Mỹ là / Nhìn chung không có quá nhiều sự khác biệt trong 2 cách phát âm này, bạn đọc có thể thoải mái lựa chọn cách phát âm nào phù hợp nhất với mình để sử dụng trong giao tiếp hàng ngày. Argument được hiểu là một sự phản đối hoặc một quá trình bất đồng. A disagreement or a process of disagreeing. Và khi ghép 2 từ lại, counter-argument được hiểu là một ý kiến phản đối chống lại một quan điểm, một ý kiến hoặc một gợi ý khác. An argument against an argument, idea or a suggestion. Ví dụ In this kind of essay, you have to give a counter-argument in the last paragraph of the body to emphasize your opinion to readers. Trong loại văn tiểu luận này, bạn cần đưa ra ý kiến phản biện ở đoạn văn cuối của phần thân bài để nhấn mạnh ý kiến của bạn với người đọc. Hình ảnh minh hoạ cho Counter- Argument. 2. Critical Thinking Định Nghĩa Critical Thinking, được phát âm là / được hiểu là tư duy phản biện, là một quá trình suy nghĩ một cách cẩn thận về một chủ đề hoặc một ý kiến mà không cho phép những cảm giác hay ý kiến khác ảnh hưởng tới. A process of thinking carefully about an idea or subject without allowing feelings or opinions to affect you Ví dụ The most useful thing I have learnt at university is critical thinking. Now I know how to solve a question in many ways and choose the most suitable one. I also know how to deal with difficult situations in my life. Điều hữu ích nhất mà tôi nghĩ tôi học được từ trường đại học đó là tư duy phản biện. Bây giờ tôi biết làm thế nào để trả lời một câu hỏi bằng nhiều cách khác nhau và chọn được một câu trả lời thích hợp nhất. Tôi còn biết làm thế nào để giải quyết được những tình huống khó trong cuộc sống của mình. Hình ảnh minh hoạ cho từ Critical Thinking. 3. Refutation Định nghĩa Refutation là một danh từ, được phát âm theo 2 cách chính Anh- Anh là / và theo Anh-Mỹ là / Đây là một từ mang tính chất trang trọng, được dùng chủ yếu trong văn viết và ít khi gặp trong ngữ cảnh giao tiếp hàng ngày. Bạn đọc có thể sử dụng từ này cho các bài tiểu luận hay các bài viết tiếng Anh yêu cầu văn phong trang trọng. Về mặt nghĩa, Refutation nghĩa là hành động nói hoặc chứng minh rằng một ý kiến, một quan điểm hay 1 người là không đúng. act of saying or proving that an opinion, statement or a person is wrong Ví dụ We need a refutation for that argument to show that our idea is right. Chúng ta cần một lời phản biện cho ý kiến này để chứng minh rằng ý kiến của chúng ta là đúng. Hình ảnh minh hoạ cho từ Refutation. 4. Rebuttal Định nghĩa Rebuttal là một danh từ, được phát âm theo một cách duy nhất là / Cũng như Refutation, Rebuttal cũng là một từ mang tính chất trang trọng, không phổ biến trong cuộc sống giao tiếp hàng ngày mà thường thấy trong những bài văn viết bằng tiếng Anh hay những văn bản mang tính chất trang trọng. Bạn đọc có thể luyện đọc từ này một cách dễ dàng dựa vào phiên âm. Về mặt nghĩa, Rebuttal nghĩa là một quan điểm nói rằng cái gì đó là không chính xác. A statement that says something is wrong. Ví dụ Mary is preparing a rebuttal that will address these issues. I think in this situation, she will control everything. Mary đang chuẩn bị một bài phản biện cái mà sẽ giải quyết mọi vấn đề. Tôi nghĩ trong trường hợp này, cô ấy sẽ kiểm soát được mọi thứ. Hình ảnh minh hoạ cho Rebuttal. Trên đây là những từ tuy khác nhau về hình thức nhưng đều mang chung một nét nghĩa đó là Phản biện. Với mỗi từ, bài viết đều cung cấp cho bạn đọc đầy đủ những thông tin về phát âm, định nghĩa, và đồng thời đưa ra những ví dụ cụ thể để bạn đọc có thể nắm rõ được cách dùng và ngữ cảnh phù hợp với từng từ để tránh những lỗi sử dụng sai ngữ cảnh của từ. Hy vọng rằng, sau bài viết này, bạn đọc có thể biết thêm được nhiều từ hơn để từ đó làm giàu cho kho tàng từ vựng của mình. Chúc các bạn tiếp tục tình yêu với tiếng Anh! Trong những năm gần đây, Tư duy phản biện Critical thinking là một trong những kỹ năng được nhắc đến nhiều nhất bởi sự cần thiết và tính hiệu quả của nó trong quá trình học tập và phát triển bản thân của mỗi người. Phương pháp Tư duy phản biện Critical thinking trong Tiếng Anh Vậy tư duy phản biện Critical thinking là gì và làm thế nào để phát triển kỹ năng này cũng như áp dụng vào việc học Tiếng Anh? Mọi thắc mắc sẽ được IELTS LangGo giải đáp chi tiết trong bài viết này. 1. Tư duy phản biện Critical thinking là gì? Tư duy phản biện Critical thinking là khả năng phân tích thông tin và đưa ra đánh giá hợp lý dựa trên những nghiên cứu và phân tích đa chiều. Người có lối Tư duy phản biện thường không chấp nhận vấn đề ở bề nổi mà thường đào sâu tìm hiểu các lý lẽ và vấn đề liên quan. Họ nhìn thế giới dưới nhiều góc độ khác nhau, thích nghi với các thay đổi và xử lý tình huống dễ dàng hơn. Thay vì tiếp nhận và dung nạp thông tin một cách thụ động, đây là một kỹ năng mà bất cứ ai cũng cần có, kể cả trong môi trường học tập hay làm việc. Dưới đây là Top 8 kỹ năng Tư duy phản biện Critical thinking skills mà bạn cần rèn luyện. Các kỹ năng Tư duy phản biện Critical thinking skills Open-mindedness Tính cởi mở Những suy nghĩ không thiên kiến và thái độ rộng mở với nhiều luồng quan điểm là nền tảng để rèn luyện tư duy phản biện. Analysis Phân tích Phân tích là kỹ năng cần thiết để xác định tính tin cậy của thông tin, từ đó đi đến những kết luận chính xác hơn. Interpretation Diễn giải Tập trung diễn giải dựa trên những phân tích, sau đó tổng hợp và giải mã ý nghĩa của những thông tin liên quan. Problem-solving Giải quyết vấn đề Sau khi phân tích và diễn giải vấn đề, bạn có thể nghĩ ra một hoặc nhiều giải pháp khả thi. Decision-making Đưa ra quyết định Một quyết định quyết đoán sẽ được tạo ra dựa trên những thông tin mà bạn vừa diễn giải. Effective communication Giao tiếp hiệu quả Giải thích các kết luận và quá trình tư duy đằng sau một cách thuyết phục nhất. Self-improvement Tự cải thiện Phát triển thói quen tư duy bằng cách nhìn nhận lại quá trình rèn luyện Tư duy phản biện của bản thân và tìm cách phát triển hơn nữa. 2. Vai trò của Tư duy phản biện Critical thinking Các bạn trẻ đặc biệt là các bạn học sinh, sinh viên thường được khuyên rằng “Hãy cố gắng rèn luyện tư duy phản biện”. Vậy cụ thể tầm quan trọng của Tư duy phản biện là gì? Cùng IELTS LangGo làm rõ vai trò của Critical thinking skills nhé. Tư duy phản biện là chìa khóa để thành công trong sự nghiệp Theo Diễn đàn kinh tế thế giới, Critical thinking skills là một trong những kỹ năng cần có nhất trong mọi lĩnh vực, ngành nghề. Nó giúp ta phân tích thông tin hiệu quả, lên kế hoạch một cách có hệ thống và có nhiều đổi mới sáng tạo khi giải quyết vấn đề Tư duy phản biện giúp cải thiện kỹ năng giải quyết vấn đề Những người có kỹ năng Tư duy phản biện Critical thinking thường khá kiên nhẫn và tập trung gỡ rối mọi vấn đề xảy ra, từ những thứ nhỏ nhặt đến những việc có mức độ ảnh hưởng lớn. Tầm quan trọng của Tư duy phản biện khi giải quyết vấn đề Tư duy phản biện giúp đưa ra các quyết định sáng suốt hơn Đặc biệt, Tư duy phản biện Critical thinking giúp chúng ta đối mặt với các vấn đề hằng ngày một cách tự nhiên và bình tĩnh trong vô thức, từ đó đưa ra những quyết định phù hợp nhất. Tư duy phản biện khiến con người trở nên vui vẻ hơn Có thể bạn sẽ không để ý, nhưng việc hiểu sâu sắc những suy nghĩ của chính mình sẽ đem đến cho bạn niềm hạnh phúc to lớn. Nhờ có Tư duy phản biện Critical thinking, bạn sẽ hiểu bản thân mình hơn, từ đó tập trung vào điểm mạnh của mình và gạt bỏ hết những suy nghĩ tiêu cực. Tư duy phản biện giúp hình thành những lập luận có căn cứ Mỗi ngày, chúng ta tiếp xúc với số lượng thông tin khổng lồ từ các nguồn khác nhau, đó là lý do vì sao bạn cần rèn luyện Tư duy phản biện để sàng lọc các thông tin và quyết định xem mình nên đối mặt với chúng như thế nào, có nên tin hay không. Tư duy phản biện nhằm cải thiện các mối quan hệ Nhờ có kỹ năng Tư duy phản biện Critical thinking skills, bạn có thể thấu hiểu sâu sắc hơn những quan điểm, góc nhìn của người khác. Từ đó không chỉ cải thiện các mối quan hệ xã hội mà còn trở nên cởi mở hơn với những ý kiến khác nhau. Tư duy phản biện kích hoạt mạnh mẽ bộ óc sáng tạo và sự tò mò Trong quá trình luyện tập Tư duy phản biện Critical thinking, bạn sẽ không ngừng đặt câu hỏi và muốn biết nhiều hơn về mọi thứ xung quanh, đồng thời tìm kiếm những ý tưởng hay trong công việc cũng như cuộc sống. Tư duy phản biện là một kỹ năng sống quan trọng Kỹ năng Tư duy phản biện đóng một vai trò quan trọng không chỉ trong học tập hay làm việc nói riêng mà còn trong cuộc sống nói chung. Chính vì thế, Critical thinking là một kỹ năng sống bạn cần trau dồi và phát triển. Có thể bạn quan tâm Bật mí cách thuyết trình bằng tiếng Anh tự tin, lôi cuốn như diễn giả chuyên nghiệp TỪ VỰNG CHO CHỦ ĐỀ TRANSPORTATION CHO PHẦN THI IELTS SPEAKING PHẦN 2 IELTS SPEAKING MỘT SỐ GỢI Ý VỀ TỪ VỰNG CHỦ ĐỀ SHOPPING PHẦN 2 3. Làm thế nào để phát triển kỹ năng Tư duy phản biện? Sau khi nắm được Tư duy phản biện là gì và những lợi ích của Tư duy phản biện, IELTS LangGo sẽ hướng dẫn bạn 6 bước rèn luyện Tư duy phản biện Critical thinking nhé! Các bước rèn luyện Tư duy phản biện Critical thinking hiệu quả Bước 1 Xác định chính xác vấn đề Dù là một câu hỏi đơn giản cần đáp án hay một vấn đề nan giải cần giải quyết, bạn hãy luôn bắt đầu quá trình rèn luyện Tư duy phản biện của mình bằng cách xác định chính xác vấn đề. Khi đối mặt với bất cứ vấn đề nào, bạn có thể tự đặt cho mình một số câu hỏi sau đây Bạn đã biết những gì về vấn đề này? Làm thế nào bạn biết được nó? Bạn đang cố gắng chứng minh, phủ định hay thể hiện điều gì? Bước 2 Thu thập các nguồn thông tin đáng tin cậy Hãy đào sâu nghiên cứu và tích lũy càng nhiều thông tin về vấn đề trên càng tốt bởi càng nhiều thông tin thì bạn càng tìm hiểu sau được vấn đề để đưa ra quyết định phù hợp nhất. Đồng thời, bạn hãy tìm kiếm các nguồn thông tin đa chiều, thậm chí cả những tài liệu trái ngược với ý kiến cá nhân vốn có của bạn về vấn đề đó để mở rộng cách góc nhìn. Bước 3 Kiểm tra và xem xét kỹ lưỡng thông tin Bước tiếp theo chính là kiểm tra và phân tích các thông tin để chắc chắn rằng nguồn thông tin bạn tìm được cần là đáng tin cậy. Sau đó, loại bỏ các quan điểm phiến diện mang tính thành kiến và lựa chọn những quan điểm có chứng cứ thuyết phục. Bước 4 Thử đảo lộn mọi thứ và đặt câu hỏi Với những vấn đề phức tạp, bạn có thể áp dụng phương pháp thử đảo ngược vấn đề và tự đặt câu hỏi. Tức là đặt ra câu hỏi “Rõ ràng là điều A đã gây ra điều B, nhưng điều gì sẽ xảy đến khi điều B gây ra điều A?” Điều ngược lại có thể sẽ vô lý, nhưng ít nhất bước này sẽ khiến hành trình tìm ra lời giải cho vấn đề của bạn trở nên nhanh chóng và thú vị hơn. Bước 5 Tự đánh giá Trong quá trình giải quyết vấn đề, bạn có thể tham khảo công trình nghiên cứu của những người đi trước. Nếu bạn không muốn đi đến kết luận sai lầm, điều quan trọng là cần đánh giá thông tin ấy bằng Critical thinking skills với một số câu hỏi như Ai đã thu thập thông tin này? Họ tìm kiếm thông tin này bằng cách nào? Tại sao? Và đừng quên luôn tự hỏi bản thân “Liệu mình có đang nghiêng về bên nào không?” khi tìm kiếm thông tin nhé! Bước 6 Đi đến kết luận Ở bước này, bạn cần xác định các kết luận khác nhau, từ đó cân nhắc những điểm mạnh và hạn chế của mỗi lựa chọn đó. Khi đã tìm ra được kết luận cuối cùng cho vấn đề ban đầu, hãy mạnh dạn chia sẻ nó tới nhiều nhóm đối tượng người nghe khác nhau. 4. Ứng dụng kỹ năng Tư duy phản biện trong việc học Tiếng Anh Như IELTS LangGo đã chia sẻ trong phần trước, Tư duy phản biện Critical thinking skills không chỉ đóng vai trò quan trọng trong công việc mà còn là một phần không thể thiếu trong quá trình học tập, đặc biệt là Tiếng Anh. Dưới đây là 4 lợi ích mà kỹ năng tư duy phản biện mang đến cho học sinh 4 lợi ích của Tư duy phản biện Critical thinking khi học Tiếng Anh Tư duy phản biện Critical thinking giúp các bạn có thói quen phân tích tốt khi gặp một vấn đề nào đó. Nhờ vậy, khi áp dụng vào việc học Tiếng Anh, các bạn có thể đưa ra luận điểm sâu sắc hơn khi trả lời các câu hỏi trong kỹ năng Writing và Speaking. Việc rèn luyện Tư duy phản biện cho phép bạn đào sâu nghiên cứu kiến thức một cách kỹ càng giúp bạn hiểu tường tận các vấn đề, sự việc. Ứng dụng Tư duy phản biện trong tiếng Anh sẽ kích thích học sinh tìm kiếm giải pháp hướng tới sự hoàn hảo, khai phá trí tò mò và bộ óc sáng tạo. Thay đổi cách suy nghĩ của mỗi học sinh lên một cấp độ cao hơn và thúc đẩy việc học tập hiệu quả hơn. Để xây dựng nền tảng Tiếng Anh thì chúng ta cần chú trọng 3 mảng kiến thức quan trọng nhất bao gồm Phát âm - Từ vựng - Ngữ pháp. Hãy cùng IELTS LangGo tìm hiểu cách ứng dụng Tư duy phản biện Critical thinking khi học Tiếng Anh nhé. Về phát âm Kỹ năng phát âm tốt sẽ mang đến cho bạn lợi thế tuyệt vời để phát triển vốn từ vựng, kỹ năng Speaking và Listening. Vì vậy, thay vì chỉ lặp lại đơn thuần, hãy luôn đặt câu hỏi để hiểu rõ hơn cách phát âm của một từ hoặc khi nghe thấy bất kỳ từ mới nào. Ví dụ Từ present sẽ được phát âm /ˈpreznt/ trong trường hợp nào và được phát âm /prɪˈzent/ trong trường hợp nào? Tại sao từ này lại được phát âm như vậy? Có quy tắc nào không?. Về ngữ pháp Luôn tự đặt câu hỏi khi gặp bất kỳ cấu trúc ngữ pháp mới nào là cách học Ngữ pháp khá hiệu quả, giúp bạn hiểu rõ và nhớ lâu kiến thức ngữ pháp đó. Ví dụ Khi gặp một câu chia động từ bạn có thể tự hỏi Tại sao Try lại đi với To V trong câu này? Dùng V-ing được không? => Sau khi tìm hiểu bạn có thể biết thêm được rằng Try đi với cả to V và V-ing nhưng sẽ diễn tả ý nghĩa khác nhau. Về từ vựng Một tips học từ vựng IELTS LangGo muốn gợi ý cho bạn khi áp dụng Critical thinking skills là luôn đặt câu hỏi Tại sao từ A lại có ý nghĩa như này? Ví dụ Nếu tìm hiểu kỹ từ extensive trải dài, bao quát, bạn sẽ thấy từ extensive được cấu tạo từ hai gốc từ ex- và -tender. Gốc ex- mang nghĩa là out ra ngoài, còn -tender là một gốc từ Latin mang nghĩa là stretch giãn rộng ra. Vì thế, khi ghép hai gốc từ này với nhau, ta được từ extensive với nghĩa là rộng rãi, bao quát. Như vậy, IELTS LangGo đã giúp bạn giải đáp Tư duy phản biện Critical thinking là gì, đồng thời làm rõ vai trò cũng như cách ứng dụng Critical thinking skills vào việc học Tiếng Anh. Critical thinking là kỹ năng đặc biệt quan trọng với bạn trong cuộc sống nói chung và trong quá trình học Tiếng Anh nói riêng. Vì vậy hãy bắt đầu rèn luyện Tư duy phản biện ngay từ hôm nay nhé! Xuất hiện lần đầu vào khoảng hơn 2000 năm trước trong những lời giảng của triết gia vĩ đại Socrates, tư duy phản biện vẫn được các nhà tuyển dụng xếp vào nhóm các kỹ năng cần thiết hàng đầu cho đến năm 2025 theo “Báo cáo Tương lai Việc làm” của World Economic Forum 2020. Vậy tư duy phản biện là gì và vì sao nó lại quan trọng đến vậy? Hãy cùng Anh Chú Hướng Nghiệp tìm hiểu trong bài viết này. Table of Contents 1. Tư duy phản biện – chìa khóa đưa bạn thoát khỏi những lối mòn trong suy nghĩTư duy phản biện hay tư duy phân tích là một quá trình tư duy biện chứng độc lập bao gồm việc phân tích và đánh giá một vấn đề được đặt ra theo những góc độ mới nhằm làm sáng tỏ thêm vấn đề ấy. Nói cách khác, tư duy phản biện luôn gắn với việc không ngừng đặt ra các câu hỏi đối với lượng thông tin mà não bộ tiếp nhận. Nó đòi hỏi ở mỗi người vốn hiểu biết nhất định liên quan đến vấn đề đang được đề cập, khả năng độc lập trong suy nghĩ cũng như sự sắc bén về tư duy để có thể đưa ra những lập luận rõ ràng, logic, tập trung vào nội dung cốt lõi, đầy đủ bằng chứng, tỉ mỉ và công tâm. Do không nắm rõ khái niệm của tư duy phản biện mà một số người thường nhầm lẫn nó với chủ nghĩa hoài nghi, chỉ trích cá nhân, cố tình bắt bẻ và bới móc trên cơ sở kiến thức còn hạn chế, suy diễn không có căn cứ hoặc đơn thuần cho rằng tư duy phản biện chẳng hề quan trọng. Điều này vô tình ảnh hưởng đến cơ hội nâng cao khả năng tư duy của chính họ, và dần dần những lối mòn trong suy nghĩ sẽ ăn sâu vào tiềm thức của họ theo thời gian. Các lối mòn về tư duy này nguy hiểm hơn chúng ta tưởng. Thực tế cho thấy rằng rất nhiều vấn đề mà các doanh nghiệp hoặc tổ chức gặp phải như chậm chuyển đổi công nghệ hoặc trục trặc về cơ cấu tổ chức đều xuất phát từ việc các nhà quản trị thiếu đi tư duy phản biện trong tầm nhìn chiến lược của mình. Đây là lí do mà tư duy phản biện đang được ngành giáo dục nỗ lực đưa vào chương trình giảng dạy và là một trong những phương pháp tư duy rất được khuyến khích dù cho bạn đang công tác trong lĩnh vực nào. 2. 6 cấp độ của tư duy phản biện Cần phải nhận thức rõ rằng tư duy phản biện không phải một chức năng bẩm sinh của não bộ mà phải được hình thành qua quá trình nhận thức và chủ động luyện tập. Các nhà khoa học thường phân chia mức thông thạo trong tư duy phản biện thành 6 cấp độ sau Cấp độ I The Unreflective ThinkerCó thể hiểu rằng ở giai đoạn này, tư duy phản biện không hề tồn tại trong quá trình suy nghĩ của một người. Khi chưa nhận thức rõ về tư duy phản biện và tầm quan trọng của nó, chúng ta sẽ vô tình ngộ nhận tất cả những gì chúng ta biết là sự thật, hình thành nhiều thiên kiến chủ quan và vì vậy mà sẽ không nhận ra rằng có rất nhiều vấn đề trong cuộc sống mà mình chưa biết. Cấp độ II The Challenged ThinkerNhững người ở cấp độ này có nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của việc phải suy ngẫm và tư duy độc lập về mọi thứ cũng như hiểu khá rõ các thiếu sót này của mình. Họ có thể cố gắng khắc phục bằng cách tự đưa ra những giả định hay quan điểm và góc nhìn riêng nhưng nhìn chung đều ở mức rất hời hợt, nông cạn. Tuy nhiên, nhận thức được vấn đề chính là bước đầu tiên để giải quyết vấn đề. Một sự tiến bộ vô cùng đáng kể ở người thuộc cấp độ này so với người ở cấp độ trước là họ đã chấp nhận những thiếu sót và ngộ nhận của mình cũng như có ý thức khắc phục, chỉnh sửa chúng. Dù vậy, một số người ở giai đoạn này chính vì sự tiến bộ trên lại nghĩ rằng mình thông minh và sâu sắc hơn đa số người khác, gây cản trở cho việc nỗ lực luyện tập để tiến lên cấp độ tiếp theo. Cấp độ III The Beginning ThinkerNgười ở cấp độ này có thể tương đối chủ động trong việc suy nghĩ cũng như điều khiển cách tư duy và hành vi của mình. Họ hiểu rằng quá trình tư duy có thể có những điểm mù do còn thiếu kỹ năng hoặc do có sự chi phối của cảm xúc, cái tôi và đang bắt đầu tìm cách khắc phục chúng. Bên cạnh đó, những tiêu chuẩn của họ về tính logic, rõ ràng và chính xác trong lập luận dần dần được nâng cao. Người ở cấp độ này cũng có phản ứng tích cực hơn với những chỉ trích và nhận xét từ người khác và thường sẽ chủ động sử dụng chúng để điều chỉnh lại suy nghĩ của mình. Cấp độ IV The Practical ThinkerChúng ta sẽ đạt được cấp độ này khi đã nắm được những phương pháp cơ bản của tư duy phản biện. Người ở cấp độ này nhận thức khá đầy đủ về những điểm mạnh và điểm yếu trong lối tư duy của mình cũng như có kế hoạch đầy đủ, cụ thể và thường xuyên để cải thiện chúng. Cấp độ V The Advanced ThinkerĐối với người ở cấp độ V, tư duy phản biện đã gần như trở thành thói quen của họ khi nhìn vào những vấn đề khác nhau trong cuộc sống. Họ có thể xác định rõ những thành kiến trong chính suy nghĩ của mình cũng như dễ dàng triển khai nhiều góc nhìn khác nhau trong quá trình tư duy, vì vậy mà họ cũng có khả năng thấu hiểu cách nhìn nhận của người khác. Những người này luôn nghiêm khắc trong việc tự phê bình bản thân và vẫn tiếp tục có những kế hoạch bài bản để cải thiện những thiếu sót. Cấp độ VI The Master ThinkerĐây là giai đoạn khi mà tư duy phản biện đã thành một kiểu phản xạ của não bộ, và người đạt đến cấp độ này hoàn toàn có khả năng điều khiển cách mà bản thân đưa ra các quyết định cũng như khống chế được sự can thiệp của cảm xúc hoặc cái tôi của mình trong quá trình tư duy. Tuy nhiên, nhiều nhà tâm lý học cho rằng con người không cách nào đạt đến được cấp độ hoàn mỹ này. 3. Một số gợi ý để thực hành và luyện tập tư duy phản Đặt câu hỏi về các giả định và niềm tin phổ biếnCác giả định hoặc những niềm tin sai lầm tồn tại rất phổ biến trong kinh doanh nói riêng và đời sống xã hội nói chung. Nếu bạn là một chuyên gia tư vấn chiến lược, nhiệm vụ của bạn khi muốn tìm ra đâu là vấn đề mà doanh nghiệp hay tổ chức đang gặp phải chính là đặt câu hỏi về các giả định hoặc niềm tin hiện tại của giả định hoặc niềm tin sai lầm trong kinh doanh thể hiện qua các ví dụ như sau Doanh nghiệp X chuyên bán quần áo thuộc phân khúc bình dân nghĩ rằng các khách hàng của mình hiện có số thu nhập khả dụng disposable income rất cao so với giai đoạn trước, thế nên doanh nghiệp đã tăng giá các mặt hàng của mình lên nhiều lần. Thay vì làm thế, doanh nghiệp đã có thể kiếm thêm vài triệu đô-la mỗi năm nếu vẫn duy trì giá hợp túi tiền cho các mặt hàng của doanh nghiệp Y khác tin rằng các khách hàng ở khắp châu Á của mình đều thích một kiểu trang sức như nhau nên họ bán các mẫu thiết kế giống nhau ở tất cả các cửa hàng tại châu lục này mà không tiến hành bất cứ cuộc điều tra hay khảo sát nào về nhu cầu thực sự của từng nhóm khách hàng ở từng nước khác nhau. Trong hai trường hợp vừa đề cập, nếu lãnh đạo của những doanh nghiệp này có tư duy phản biện tốt, họ đã suy nghĩ về lí do, các bằng chứng nào cho thấy niềm tin trên của họ là đúng hoặc sẽ thực hiện kiểm nghiệm những giả định của mình để có được những lập luận thực sự logic, và vì vậy sẽ ít khi mắc phải những sai lầm như cạnh đó, hãy nhớ rằng quan trọng hơn cả việc đặt câu hỏi chính là biết khi nào nên đặt câu hỏi và phải làm sao cho những câu hỏi và lập luận của mình hợp logic. Thời điểm cực kì quan trọng trong kinh doanh hoặc trong hoạch định chiến lược mà khi ấy rất cần những câu hỏi phản biện chính là quá trình hoàn thiện các giải pháp cho vấn đề hiện tại. Lúc này nhà quản trị hoặc chuyên gia tư vấn có thể tự phản biện về những kế hoạch của mình hoặc của đội mình bằng một số câu hỏi như sauLàm cách nào mà tôi biết rằng với biện pháp này doanh số sẽ tăng lên?Các nghiên cứu hiện tại nói gì về những giả định từ phía tôi liên quan đến tương lai của thị trường? Tôi đã đặt mình vào vị trí của khách hàng để thấu hiểu họ chưa? Một cách khác để đặt câu hỏi phản biện trong quá trình này là cân nhắc đến những khả năng bất thường khác. Ví dụ như Sẽ thế nào nếu khách hàng của chúng ta thay đổi về nhu cầu? Phải ứng phó ra sao nếu nhà cung cấp của chúng ta ngừng hoạt động do dịch bệnh diễn biến phức tạp? Cách sử dụng tư duy phản biện nêu trên sẽ giúp bạn có cái nhìn sâu sắc hơn đối với vấn đề cũng như rèn luyện cho bản thân sự nhạy bén. Nếu vẫn đang trong thời gian luyện tập, bạn hãy tìm và đọc về những chiến lược mới hoặc khó khăn hiện tại của một số doanh nghiệp điển hình và thử tự phân tích theo một số gợi ý như trên nhé. Tìm kiếm sự đa dạng về quan điểm Con người luôn có xu hướng trở nên gần gũi và ở cạnh những người có cùng quan điểm với mình. Ngày nay, với thuật toán chọn lọc để thoả mãn xu hướng tự nhiên này ở người dùng của các trang mạng xã hội, việc rèn luyện tư duy phản biện đang thực sự gặp trở ngại lớn. Vậy nên một cách hữu ích để rèn luyện tư duy phản biện trong bạn là hãy tìm đến những người có quan điểm khác biệt với mình. Cần lưu ý rằng quan điểm khác biệt không có nghĩa là trái ngược. Sự khác biệt ở đây có thể được hình thành do vị trí công tác khác nhau, số năm kinh nghiệm khác nhau. Vì vậy mà trong môi trường làm việc, hãy tìm gặp và trao đổi với các nhân viên ở những bộ phận khác nhau, những nhân viên có nhiều năm kinh nghiệm hơn hoặc chính cấp trên của bạn để hoàn thiện hơn về tư duy và vốn hiểu biết của mình. Thảo luận nhóm theo phương pháp Socrates Cha đẻ của tư duy phản biện cũng đã để lại cho hậu nhân một phương pháp hiệu quả nhằm phát triển và áp dụng kĩ năng này trong việc thảo luận để tìm ra bản chất của vấn đề, đó là phương pháp Socrates. Phương pháp này có thể được định nghĩa như sau “Phương pháp Socrates bao gồm việc sử dụng một loạt các câu hỏi đặc trưng, có nguyên tắc để bóc tách, truy tìm các tư tưởng ẩn chứa trong câu trả lời. Thông qua việc hỏi đáp liên hoàn, người được hỏi sẽ dần nhận ra các lỗ hổng trong lập luận của mình, từ đó hiểu sâu sắc hơn về bản chất vấn đề và tự rút ra bài học cho bản thân” Hoaglund, 1993. Phương pháp do Socrates tạo ra liên quan đến câu nói nổi tiếng của chính ông “Tôi chỉ biết một điều rằng tôi không biết gì cả”. Khi học trò đến và đặt câu hỏi hoặc đưa ra một giả định bất kỳ, ông luôn quả quyết rằng mình chẳng hiểu gì về vấn đề đó. Vậy nên ông chỉ đáp lại những thắc mắc ấy bằng nhiều câu hỏi hơn. Thực chất, qua quá trình này, Socrates đang thăm dò logic của các học trò. Việc liên tục trả lời những câu hỏi dồn dập của ông khiến họ tự nhận ra những thiên kiến, lỗi ngụy biện hay các giả định thiếu cơ sở trong lập luận của mình để tự tìm cách khắc phục. Phương pháp này hiện vẫn được áp dụng rộng rãi trong việc giảng dạy và nghiên cứu nhiều lĩnh vực khác nhau như triết học tôn giáo, y khoa, thiên văn học, toán học, luật pháp và tố tụng,… Các bước cơ bản để xây dựng 1 cuộc đối thoại theo phương pháp Socrates như sauNgười A Đưa ra câu hỏi/vấn đềNgười B Đưa ra một câu hỏiNgười A Đưa ra câu trả lờiNgười B Phản bác/Đặt nghi vấn cho câu trả lời vừa được đưa ra bằng cách đưa ra trường hợp ngoại lệ, phản chứng, kiểm tra thực tế fact check, kiểm tra ngụy biện fallacy check…Người A Chỉnh sửa/Củng cố lại luận điểmNgười B tiếp tục đặt câu hỏiNgười A Rơi vào trạng thái “aporia” trạng thái bối rối khi nhận ra mâu thuẫn trong lập luận của mình và không thể tiếp tục phản biện Bạn có thể sử dụng các bước gợi ý này để mài giũa tư duy phản biện bằng cách tập luyện thảo luận với nhóm học tập hoặc với sự tham gia của một giáo viên, người hướng dẫn nếu bạn và những người khác trong nhóm không chắc chắn về lượng kiến thức của mình. Nghiên cứu để có thêm tri thứcTri thức là sức mạnh. Đối với việc thực hành tư duy phản biện, tri thức lại là yếu tố tối thiểu cần có nếu bạn muốn những lập luận của mình trở nên logic và có đầy đủ bằng chứng rõ ràng. Trong thế giới số hiện nay, những nguồn học liệu phục vụ cho việc nghiên cứu của chúng ta là không hề thiếu. Vấn đề còn lại là liệu chúng ta có sẵn lòng dành thời gian để nghiên cứu và cách nghiên cứu của chúng ta có khoa học hay không. Nhưng trước tiên, hãy chú ý chọn lọc những tài liệu uy tín và đa dạng về quan điểm để tạo căn bản vững chắc cho quá trình này. 4. Lời kếtTư duy phản biện và những chủ đề liên quan vẫn luôn là đề tài nghiên cứu và tranh luận giữa các nhà khoa học trên thế giới. Điều đó cho thấy một điều rõ ràng rằng việc thực hành và luyện tập tư duy phản biện sẽ khó khăn hơn rất nhiều so với trên lý thuyết. Dù vậy, việc có được tư duy phản biện sẽ giúp cho chúng ta rất nhiều trong cả sự nghiệp và cuộc sống. Anh Chú Hướng Nghiệp hy vọng các bạn sẽ tiếp tục nỗ lực và kiên trì luyện tập, không chỉ về tư duy phản biện mà còn tất cả những kỹ năng cần thiết khác nữa nhé.

tư duy phản biện tiếng anh là gì